Porady
Informacje dla kobiet będących w ciąży
Od początku ciąży należy zażywać 1 tabl. dziennie kwasu foliowego w dawce 0,4 mg np. Folik zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego od początku ciąży jest zalecana suplementacja preparatami zawierającymi:
kwas foliowy w dawce 0,4 mg; witaminę D3 w dawce 2000 IU oraz Jod w dawce 150-200 ug np.
Na pierwszą wizytę należy się zgłosić około 7-10 dnia od zatrzymania miesiączki, kolejne wizyty będą się odbywać raz w miesiącu. Krew pobierana jest w gabinecie bez rejestracji od poniedziałku do czwartku w godzinach od 9 do 17; w piątki po uzgodnieniu terminu.
W okresie ciąży zalecana jest wizyta internistyczna u lekarza pierwszego kontaktu oraz u lekarza stomatologa a w przypadku kobiet z wadą wzroku, u lekarza okulisty około 30. tygodnia ciąży. Na początku ciąży zależy zgłosić choroby współistniejące i przebyte jak: nadciśnienie tętnicze, choroby serca, płuc, nerek, tarczycy, przebyte operacje i stany zakrzepowo-zatorowe naczyń żylnych lub tętniczych.
Około 7 tygodnia ciąży:
- Obowiązkowo należy wykonać badania (pobranie krwi): obowiązkowo powinna być oznaczona grupa krwi z badań
- Obowiązkowo należy wykonać badania anty HcV, i HIV
- Obowiązkowa jest cytologia i biocenoza pochwy (rejestracja do tych badań odbywa się u Pani pielęgniarki).
- Zalecane jest wykonanie badań (pobranie krwi) – oznaczenie poziomu przeciwciał w klasach IgG i IgM w kierunku Toksoplazmozy, Różyczki, Cytomegalii, HSV, (jeżeli nieobecne są przeciwciała p. toksoplazmozie w klasie IgG, wskazane jest oznaczenie przeciwciał w klasie IgM około 22 i 32 tygodni a ciąży).
- Zalecane jest pobranie wymazu z kanału szyjki w kierunku Chlamydii, Mykoplazm i Ureaplazm.
Co miesiąc obowiązuje badanie ogólne moczu (ważne jest prawidłowe pobranie moczu do badania: rano po podmyciu i wysuszeniu sromu, pobranie tzw. środkowego strumienia nocnej porcji moczu). Co dwa miesiące pobiera się morfologię krwi obwodowej oraz w przypadku zestawienia konfliktowego w zakresie Rh , odczyn Coombsa. Około 10 tygodnia ciąży pobiera się krew do badania w kierunku wczesnej diagnostyki wad genetycznych tzw. Test podwójny (PAPPA oraz wolna podjednostka Beta – HCG), co zwiększa czułość badania łącznie z USG z 90% do 95%.
W okresie pomiędzy 12 a 13 tygodniem ciąży należy wykonać badanie USG w kierunku diagnostyki wad genetycznych z oceną przezierności karkowej oraz w kierunku wad cewy nerwowej płodu / czułość metody wynosi 90% /.
W okresie 18-20 tygodnia ciąży należy wykonać USG płodu.
Zgodnie z ustawą każda kobieta w ciąży od 21 tygodnia, ma prawo do bezpłatnego spotkania z położną w ramach NFZ w celu szkolenia dotyczącego przebiegu ciąży i porodu lub do udziału w zajęciach szkoły rodzenia. Zgodnie z ustawą lekarz ma obowiązek przeprowadzenia ankiety w kierunku zaburzeń nastroju oraz depresji na które według statystyk cierpi 10-20% ciężarnych
W 20 tygodniu ciąży należy wykonać USG płodu. Wskazana jest kontrola hormonów TSH i fT4.
W okresie około 24 tygodnia ciąży wykonujemy test obciążenia glukozą (do tego badania trzeba być na czczo ). Jeżeli będzie Pani wykonywać badanie w naszym gabinecie, proszę się zgłosić na czczo o godzinie 9.00; pierwsze oznaczenie poziomu glukozy, następnie po wypiciu 75g glukozy obowiązuje pobranie po 60 i 120 minutach odpoczynku.
Około 28 tygodnia ciąży zaleca się szczepienie przeciwko krztuścowi. Przeciwciała wytworzone przez kobietę ciężarną mają wpływ ochronny na dziecko głównie w pierwszych sześciu miesiącach od porodu co znacznie ogranicza liczbę infekcji krztuścem u najmłodszych dzieci.
W 30 tygodniu ciąży wykonywane jest kolejne badanie USG płodu.
W 32 tygodniu ciąży wykonywane jest pierwsze badanie KTG (zapis czynności serca płodu oraz czynności skurczowej macicy).
W 36 tygodniu ciąży wykonywanie jest ostatnie badanie USG płodu oraz pobierany jest posiew z pochwy i okolicy odbytu w kierunku paciorkowca beta – hemolizującego. W przypadku stwierdzenia tej bakterii, obowiązuje profilaktyka antybiotykowa w okresie okołoporodowym.
Od 36 tygodnia ciąży do porodu, co 7 dni należy wykonać KTG oraz ocenić w USG ilość wód płodowych i dojrzałość łożyska oraz wykonać pomiar ciśnienia krwi.
Ciąża poród połóg
- W przypadku zażywania tabletek antykoncepcyjnych należy je odstawić 2 miesiące przed planowaną ciążą.
- Dwa miesiące przed planowaną ciążą należy zażywać jedną tabletkę dziennie preparatu KWASU FOLIOWEGO w dawce 0,4 mg np. Folik; taką profilaktykę wad cewy nerwowej płodu należy kontynuować do około 12. tygodnia ciąży.
- W przypadku gdy nie chorowała Pani na ODRĘ, OSPĘ, ŚWINKĘ, RÓŻYCZKĘ lub nie była Pani szczepiona, można pobrać z krwi przeciwciała Ig G i wykonać szczepienie w kierunku tych chorób; po takim szczepieniu obowiązuje trzymiesięczny okres karencji czyli bez prób zachodzenia w ciążę.
- W przypadku wystąpienia w przeszłości epizodu zakrzepu w naczyniach żylnych lub tętniczych, lub wylewu krwi, u Pani lub najbliższych członków rodziny, należy to zgłosić lekarzowi.
- Wskazane jest pobranie cytologii oraz wymazu z kanału szyjki macicy w kierunku Chlamydii, Mykoplazm i Ureaplazm. Badania pobierają Panie pielęgniarki po uprzednim zarejestrowaniu się.
- Tuż przed planowaną ciążą można pobrać krew celem diagnostyki chorób mogących mieć istotny wpływ na stan zdrowia płodu. Wykonujemy oznaczenie poziomu przeciwciał w klasie IgG i IgM przeciwko Toxoplazmozie; wirusom Cytomegalii; Herpes i Różyczki.
- Warto zaszczepić się przeciwko WZW B (żółtaczka zakaźna typ B): w pierwszej kolejności trzeba pobrać z krwi HBs i jeżeli jest ujemny, przyjmuje się trzy dawki szczepienia w trybie pierwsza dawka – miesiąc przerwy, druga dawka – pięć miesięcy przerwy i trzecia dawka. Jeżeli zajdzie Pani w ciążę w trakcie serii szczepień, można kontynuować szczepienie w ciąży.
Tantum verde w postaci płynu do płukania gardła, aerozolu lub tabletek do ssania
Mucoangin lub Strepsils z miodem i z cytryną do ssania co 3-4-godziny
Krople do nosa Acatar 1 dawka do każdego nozdrza 2-3 x dziennie
W przypadku wzrostu temperatury powyżej 38 stopni Celsjusza Paracetamol 2xdziennie 500 mg. Jeżeli wzrost temperatury utrzymuje się powyżej dwóch dni należy zgłosić się do badania do lekarza pierwszego kontaktu.
Zalecana jest wizyta kontrolna około 6 tygodni po porodzie fizjologicznym, jeśli nie otrzymała Pani innych wskazówek przy wypisie ze szpitala.
Cytologia powinna być pobrana około 6-8 miesięcy po porodzie jeżeli wcześniej była pobrana w czasie ciąży i wynik był prawidłowy.
Po około 6 tygodniach od porodu, najlepiej po badaniu przez lekarza ginekologa,można podjąć współżycie.
Należy się liczyć z odczuciem słabego nawilżenia w okolicy przedsionka pochwy. Jest to związane z karmieniem dziecka i ustąpi po tym okresie. Pomocne będą środki nawilżające dostępne bez recepty jak Feminum żel lub KY żel.
Warto pomyśleć o antykoncepcji. Fakt karmienia dziecka nie eliminuje możliwości zajścia w ciążę. Dopuszczalne środki to preparaty zawierające wyłącznie progesteron w postaci tabletek lub zastrzyku, dostępne na receptę , wkładka domaciczna ,zwykła z zawartością miedzi i srebra lub z lewonorgestrelem czyli Mirena lub stosowanie prezerwatywy.
Czy w ciąży można farbować włosy? Można, najlepiej farbami niezawierajacymi amoniaku.
Czy można latać samolotem? Przyjmuje się że bezpiecznym czasem do odbywania lotów jest okres pomiędzy 15 a 30 tygodniem ciąży.
Przygotowanie do badania
Dwie godziny przed badaniem należy oddać mocz, następnie wypić 2,5 szklanki płynu niegazowanego w tempie 1 szklanka 20 minut przerwy, druga szklanka 20 minut przerwy oraz 1/2 szklanki. Od tego czasu do chwili badania nie należy oddawać moczu.
Nie należy jeść ani pić 5, 6 godzin przed badaniem. Nie należy żuć gumy ani palić papierosów. Pacjenci przyjmujący leki powinni je nadal przyjmować, popijając 1/2 szklanki wody, jednak nie później niż 1 godzinę przed badaniem. Pacjenci z tendencją do wzdęć powinni zażyć dzień przed badaniem trzy razy po dwie kapsułki jednego z leków zmniejszających ilość gazów w jelitach np. Espumisan. Do badania USG j. brzusznej należy się zgłosić się z wypełnionym pęcherzem moczowym. Jeżeli posiadają Państwo wyniki poprzednich badań, warto zabrać je ze sobą.
Nie jest wymagane przygotowanie
- Wskazana jest 3-4 dniowa abstynencja seksualna, w tym okresie nie należy spożywać alkoholu.
- Istotne jest aby w okresie 6-12 tygodni przed badaniem nie używać antybiotyków ani nie przebyć infekcji (w razie wątpliwości należy skonsultować czas badania z lekarzem).
- Po umyciu rąk i narządów płciowych należy oddać nasienie do jałowego pojemnika metodą masturbacji.
- Najbardziej miarodajne jest oddanie nasienia do badania w laboratorium.
- Dla prawidłowej oceny nasienia jest istotne aby CAŁA objętość ejakulatu znalazła się w pojemniku.
Badanie możliwe jest tylko po uprzedniej rejestracji w laboratorium. Nasienie można również pobrać w domu, do pojemnika kupionego w aptece. Próbkę należy przechowywać w temperaturze ciała i dostarczyć do laboratorium w ciągu 50 minut
Test ocenia obecność i ruchomość plemników w kanale szyjki w okresie płodnym. Oceny dokonuje się w laboratorium, pod mikroskopem , po telefonicznym uzgodnieniu terminu. Śluz jest przyjazny dla plemników około 1-3 dni w okresie około owulacyjnym. Przed testem zaleca się dwudniową abstynencję seksualną. Około 4-10 godzin przed badaniem należy odbyć stosunek płciowy. Kobieta powinna pozostać po stosunku w pozycji leżącej z nogami ugiętymi w kolanach, przez około 20-30 minut. Po tym czasie można się umyć się pod prysznicem, nie należy się kąpać się w wannie.
- Zaleca się samokontrolę w okresie 5-10 dnia cyklu.
- Do 40 roku życia należy wykonywać USG piersi w okresie 5-10 dnia cyklu raz do roku.
- Po 40 roku życia, również około 5-10 dnia cyklu wskazane jest naprzemienne badanie piersi metodą mammografii (co dwa lata) i USG (w roku w którym nie wykonuje się mammografii). Zasady te obowiązują w przypadku gdy lekarz nie zaleca innego harmonogramu badań.